ich działania
  • dużo różnych pytań
    21.02.2002
    21.02.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
    1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
    2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
    3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
    4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
    5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
    6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
    7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

    Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
    Pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • hucpa

    7.11.2023
    7.11.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zwrócić Państwa uwagę na pewną ciekawostkę językową, którą ostatnio zauważyłem. Słowo hucpa jest używane w polszczyźnie, ale jego znaczenie zdaje się różnić od tego, które można znaleźć w słownikach. Zamiast oznaczać «bezczelność», słowo to jest często używane w znaczeniu «granda, awantura». Sądząc po kontekstach, w jakich słowo hucpa pojawia się w mowie potocznej, można odnieść wrażenie, że jest ono mylone z innym słowem, a mianowicie heca.

    Ciekawi mnie Państwa opinia. Czy słowniki odnotują nowe znaczenie?

    Z poważaniem,

    Gutkiewicz

  • inicjalizować
    10.02.2009
    10.02.2009
    Jestem informatykiem – programistą i nie wiem jak powinienem przetłumaczyć (opisać) funkcję o angielskiej nazwie initialize. Intuicja podpowiada mi użycie słowa inicjalizować. W internetowym Słowniku języka polskiego PWN nie znalazłem jego jednak. Jest jedynie inicjować, ale ono zdaje się mieć inne (choć podobne) znaczenie. Czy jest to neologizm? A może błąd? Dlaczego SJP PWN ani Korpus Języka Polskiego PWN nie znają tego słowa? Może ze względu na techniczne, informatyczne zastosowanie słowa?
  • jednak, niemniej jednak, tym niemniej
    15.10.2011
    15.10.2011
    Szanowni Państwo,
    czy można zaczynać zdanie od niemniej, skoro raczej należy unikać rozpoczynania od jednak? Wiem, że niemniej i jednak mogą występować w swoim bezpośrednim sąsiedztwie – taką formę znajduję też na stronie Poradni – niemniej wydają mi się one jednak raczej bliskoznaczne.
    Z góry dziękuję za pomoc.
  • Kto jest pisarzem?
    22.05.2010
    22.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zakresu znaczeniowego określeń autor i pisarz. Oczywiście cały czas chodzi o dzieła składające się ze słów, a nie na przykład z zapałek, działa literackie, pisane. Każde takie dzieło ma autora – to oczywiste. Kiedy ten autor staje się pisarzem? Jest nim niewątpliwie autor powieści. A autor wiersza? Albo eseju? Albo cyklu artykułów? Albo jednej noweli?
    Z poważaniem
    Karoń
  • ku / dla pokrzepienia serc

    13.04.2024
    13.04.2024

    Dzień dobry.

    Skąd wzięło się sformułowanie „ku pokrzepieniu serc”? Czy poprawne jest jego użycie, czy jednak powinno się cytować oryginał „dla pokrzepienia serc”?

    Dziękuję

    Grażyna

  • Małżeństwo a małż, kruczek a kruk, niestety
    13.07.2016
    13.07.2016
    Szanowni Państwo,
    mam trzy pytania, ale wszystkie z etymologii, więc mam nadzieję, że mogę je zadać naraz.
    • Czy małżeństwo ma cokolwiek wspólnego z małżami?
    • Skąd się wzięło niestety?
    • Czy kruczek i kruk mają wspólny rodowód?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nazwa organu Starostwa Powiatowego w Pucku

    24.09.2023
    22.09.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem mieszkańcem powiatu puckiego w województwie pomorskim. Jednym z organów Starostwa Powiatowego w Pucku jest: Zarząd Drogowy dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego. Czy właściwe i dopuszczalne jest użycie w tej nazwie słowa „Powiatu”? Czy prawidłowe powinno być tutaj użycie słowa „Powiatów”? Powiat pucki i wejherowski w Polsce nie istnieje.

    Z poważaniem

  • Nazwy jednostek wojskowych – różności pisowniowe

    24.05.2024
    24.05.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie zapis nazw formacji wojskowych w publikacjach historycznych. W różnych publikacjach wygląda to inaczej.

    * „1. kompania «Wigry»” — „1 Kompania «Wigry»” — „2. pluton Kompanii Szturmowej «Wigry»”.

    * „1. kompania wigierska” — „Pierwsza Kompania Wigierska”.

    * „15 Pułk Ułanów Poznańskich” — „15. pułk Ułanów Poznańskich” — (a dalej w tekście forma skrócona, zapisywana albo wielką, albo małą literą, np. „nastroje w Pułku były wysokie”, ale już „dowódcą w batalionie był…”).

    * „…zajmował się oddział «Wigrier»” — „na miejsce dotarł 3. Oddział”.

    Które z tych form warto by uznać za wzorcowe i trzymać się ich konsekwentnie?

  • obcesowe imperfectum
    2.11.2012
    2.11.2012
    Szanowni Państwo,
    użycie trybu rozkazującego czasowników w aspekcie niedokonanym, np. zabieraj zamiast zabierz, odbieram jako bardziej obcesowe, wręcz niegrzeczne. Czy faktycznie tak jest i z czego to wynika?
    Z poważaniem,
    Łukasz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego